Kto wynalazł wifi? Historia sieci bezprzewodowej

WiFi stało się nieodłączną częścią naszego codziennego życia, ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, kto stoi za tym przełomowym wynalazkiem? Historia WiFi to fascynująca opowieść o innowacji, współpracy i przypadkowych odkryciach. Od pierwszych eksperymentów z falami radiowymi po wszechobecne sieci bezprzewodowe, które znamy dziś – poznajmy fascynującą historię narodzin technologii, która zrewolucjonizowała sposób, w jaki się komunikujemy i łączymy ze światem.

Początki technologii bezprzewodowej

Historia WiFi sięga znacznie dalej niż mogłoby się wydawać. Jej korzenie tkwią w pionierskich pracach nad falami radiowymi prowadzonymi pod koniec XIX wieku. To właśnie wtedy Heinrich Hertz udowodnił istnienie fal elektromagnetycznych, co stało się fundamentem dla przyszłych technologii bezprzewodowych.

Kolejnym kamieniem milowym było wynalezienie radia przez Guglielmo Marconiego na początku XX wieku. Choć radio nie jest bezpośrednim przodkiem WiFi, to właśnie ono pokazało światu potencjał komunikacji bezprzewodowej. Te wczesne eksperymenty z falami radiowymi stworzyły podwaliny pod przyszłe innowacje w dziedzinie bezprzewodowego przesyłu danych.

Warto również wspomnieć o Nikoli Tesli, który już w 1893 roku zademonstrował bezprzewodowe przesyłanie energii elektrycznej. Choć jego wizja globalnej sieci bezprzewodowej nie została zrealizowana za jego życia, to jego prace znacząco przyczyniły się do rozwoju technologii bezprzewodowych.

Przełomowe odkrycia lat 40. i 50. XX wieku

Lata 40. i 50. XX wieku przyniosły szereg przełomowych odkryć, które położyły podwaliny pod przyszłą technologię WiFi. Jednym z najważniejszych wydarzeń było opracowanie technologii rozpraszania widma przez Hedy Lamarr i George’a Antheila w 1941 roku.

Lamarr, znana głównie jako hollywoodzka aktorka, wraz z kompozytorem Antheilem opracowała system, który miał zapobiegać przechwytywaniu sygnałów sterujących torpedami. Ich wynalazek, oparty na technice przeskakiwania częstotliwości, stał się później fundamentem dla technologii WiFi, Bluetooth i GPS.

W tym samym okresie rozwijała się również teoria informacji, której pionierem był Claude Shannon. Jego prace nad pojemnością kanału komunikacyjnego i kodowaniem informacji miały ogromny wpływ na rozwój technologii cyfrowych, w tym przyszłego WiFi.Warto również wspomnieć o rozwoju technologii komputerowych w tym okresie. Pojawienie się pierwszych komputerów mainframe stworzyło potrzebę efektywnej komunikacji między maszynami, co z kolei przyspieszyło prace nad sieciami komputerowymi.

Narodziny ARPANET-u i początki sieci komputerowych

Lata 60. XX wieku przyniosły narodziny ARPANET-u, prekursora dzisiejszego internetu. Ten projekt, zainicjowany przez amerykańską agencję DARPA, miał na celu stworzenie rozproszonej sieci komputerowej, odpornej na ataki nuklearne.

ARPANET, choć początkowo oparty na połączeniach kablowych, stworzył podwaliny pod protokoły komunikacyjne, które później zostały zaadaptowane przez WiFi. To właśnie w ramach tego projektu opracowano protokół TCP/IP, który do dziś stanowi podstawę komunikacji internetowej.

Równolegle z rozwojem ARPANET-u, naukowcy zaczęli eksperymentować z bezprzewodowymi sieciami komputerowymi. Jednym z pionierów w tej dziedzinie był Norman Abramson, który w 1971 roku stworzył sieć ALOHAnet na Uniwersytecie Hawajskim. ALOHAnet była pierwszą siecią komputerową wykorzystującą fale radiowe do przesyłania danych między wyspami.

Te wczesne eksperymenty z sieciami bezprzewodowymi pokazały potencjał tej technologii, ale również ujawniły wiele wyzwań, takich jak kolizje pakietów czy ograniczona przepustowość. Rozwiązanie tych problemów stało się kluczowym zadaniem dla przyszłych twórców WiFi.

Powstanie standardu IEEE 802.11

Prawdziwy przełom w historii WiFi nastąpił w 1997 roku, kiedy to Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników (IEEE) opublikował standard 802.11. Ten moment uznaje się często za oficjalne „narodziny” technologii WiFi.

Standard 802.11 był efektem pracy wielu naukowców i inżynierów, ale szczególną rolę odegrał tu Vic Hayes, często nazywany „ojcem WiFi”. Hayes przewodniczył komitetowi IEEE, który opracował ten standard, i przez wiele lat kierował jego rozwojem.

Pierwotny standard 802.11 oferował prędkości transmisji danych do 2 Mb/s, co dzisiaj wydaje się śmiesznie niskie. Jednak to właśnie ten standard położył podwaliny pod wszystkie późniejsze wersje WiFi, definiując podstawowe zasady działania sieci bezprzewodowych.

Warto zauważyć, że standard 802.11 nie był pierwszą próbą stworzenia bezprzewodowej sieci lokalnej. Wcześniej istniały już inne technologie, takie jak WaveLAN opracowana przez NCR Corporation i AT&T w 1991 roku. Jednak to właśnie 802.11 stał się podstawą dla globalnie przyjętego standardu.

Rola CSIRO w rozwoju WiFi

Choć standard 802.11 był kluczowym momentem w historii WiFi, to wkład australijskiej organizacji CSIRO (Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation) był równie istotny dla rozwoju tej technologii.

W latach 90. zespół naukowców z CSIRO, kierowany przez Dr. Johna O’Sullivana, pracował nad technologią, która miała pomóc w wykrywaniu miniaturowych czarnych dziur. Choć projekt ten nie przyniósł oczekiwanych rezultatów w astrofizyce, doprowadził do opracowania kluczowego patentu dla technologii WiFi.

Patent CSIRO, złożony w 1992 roku, dotyczył metody „rozmazywania” sygnału radiowego w celu redukcji zakłóceń. Ta technika, znana jako OFDM (Orthogonal Frequency-Division Multiplexing), stała się fundamentem dla szybkich sieci WiFi.

CSIRO przez wiele lat toczyło spory patentowe z producentami sprzętu WiFi, ostatecznie wygrywając setki milionów dolarów odszkodowań. Ta historia pokazuje, jak skomplikowana i wielowątkowa jest kwestia „wynalezienia” WiFi – wkład w tę technologię miało wielu naukowców i inżynierów z różnych krajów.

Komercjalizacja i popularyzacja WiFi

Choć standard 802.11 został opublikowany w 1997 roku, to dopiero kilka lat później WiFi zaczęło zyskiwać na popularności. Kluczowym momentem było utworzenie w 1999 roku Wi-Fi Alliance – organizacji, która miała promować i certyfikować produkty zgodne ze standardem 802.11.

To właśnie Wi-Fi Alliance stworzyła markę „Wi-Fi”, która szybko stała się synonimem bezprzewodowego internetu. Nazwa ta, wbrew powszechnej opinii, nie jest skrótem od „Wireless Fidelity”, ale została wymyślona przez agencję marketingową jako chwytliwe określenie dla nowej technologii.

Pierwszym produktem konsumenckim, który znacząco przyczynił się do popularyzacji WiFi, był iBook G3 firmy Apple, wprowadzony na rynek w 1999 roku. Ten laptop był pierwszym powszechnie dostępnym urządzeniem z wbudowanym modułem WiFi, co zapoczątkowało erę mobilnego internetu.

W kolejnych latach WiFi zaczęło pojawiać się w coraz większej liczbie urządzeń – od smartfonów po telewizory i lodówki. Dziś trudno wyobrazić sobie życie bez tej technologii, która stała się integralną częścią naszej codzienności.

Ewolucja standardów WiFi

Od czasu wprowadzenia pierwotnego standardu 802.11, technologia WiFi przeszła przez wiele iteracji, każda z nich przynosząca znaczące ulepszenia w zakresie prędkości i zasięgu.

• 802.11b (1999) – zwiększył prędkość do 11 Mb/s
• 802.11a (1999) – wprowadził pasmo 5 GHz i prędkości do 54 Mb/s
• 802.11g (2003) – połączył zalety 802.11b i 802.11a, oferując prędkości do 54 Mb/s w paśmie 2,4 GHz
• 802.11n (2009) – wprowadził technologię MIMO, zwiększając prędkości do 600 Mb/s
• 802.11ac (2013) – przyniósł prędkości rzędu gigabitów na sekundę
• 802.11ax (Wi-Fi 6, 2019) – oferuje jeszcze wyższe prędkości i lepszą wydajność w zatłoczonych sieciach

Każda nowa wersja standardu WiFi była efektem pracy wielu naukowców i inżynierów, którzy nieustannie dążyli do poprawy wydajności i niezawodności bezprzewodowych sieci.

Wpływ WiFi na współczesne społeczeństwo

Trudno przecenić wpływ, jaki WiFi wywarło na nasze codzienne życie i funkcjonowanie społeczeństwa. Ta technologia zrewolucjonizowała sposób, w jaki pracujemy, uczymy się i komunikujemy.

• W biznesie, WiFi umożliwiło powstanie elastycznych przestrzeni roboczych i pracy zdalnej. Firmy mogą teraz łatwo tworzyć tymczasowe biura czy organizować konferencje bez konieczności skomplikowanej infrastruktury sieciowej.
• W edukacji, WiFi otworzyło drzwi do e-learningu i blended learningu. Studenci mogą teraz uczyć się z dowolnego miejsca, mając dostęp do ogromnych zasobów wiedzy online.
• W życiu codziennym, WiFi stało się niemal tak podstawowe jak elektryczność czy bieżąca woda. Umożliwia nam streaming multimediów, komunikację przez media społecznościowe, a nawet sterowanie urządzeniami domowymi przez Internet Rzeczy (IoT).

Jednocześnie, popularyzacja WiFi przyniosła nowe wyzwania, takie jak kwestie prywatności i bezpieczeństwa danych. Dlatego też rozwój tej technologii musi iść w parze z rozwojem metod zabezpieczania sieci bezprzewodowych.

Przyszłość technologii bezprzewodowych

Choć WiFi jest dziś wszechobecne, technologia ta wciąż ewoluuje. Najnowsze standardy, takie jak Wi-Fi 6 i Wi-Fi 6E, oferują jeszcze wyższe prędkości i lepszą wydajność w zatłoczonych sieciach.

Jednocześnie, rozwijają się inne technologie bezprzewodowe, które mogą uzupełniać lub nawet konkurować z WiFi. 5G obiecuje ultraszybki internet mobilny, podczas gdy technologie takie jak Li-Fi (wykorzystujące światło do przesyłania danych) mogą znaleźć zastosowanie w specyficznych scenariuszach.

Przyszłość prawdopodobnie przyniesie jeszcze większą integrację różnych technologii bezprzewodowych. Możemy spodziewać się urządzeń, które płynnie przełączają się między WiFi, 5G i innymi standardami, zapewniając stałą łączność niezależnie od lokalizacji.