Hiperseksualność i seksoholizm to terminy, które często są używane zamiennie, jednak nie oznaczają tego samego. Choć oba wiążą się z nadmierną aktywnością seksualną, to ich przyczyny, objawy i konsekwencje mogą się różnić. W artykule przyjrzymy się bliżej tym dwóm zaburzeniom, aby lepiej zrozumieć ich specyfikę i różnice między nimi.
Czym jest hiperseksualność?
Hiperseksualność to zaburzenie charakteryzujące się intensywnymi, powtarzającymi się fantazjami, pragnieniami i zachowaniami seksualnymi, które są trudne do kontrolowania i powodują znaczne cierpienie lub upośledzenie funkcjonowania w ważnych obszarach życia, takich jak praca, relacje czy zdrowie. Osoby z hiperseksualnością mogą angażować się w różne zachowania seksualne, takie jak:
- kompulsywna masturbacja,
- nadmierne korzystanie z pornografii,
- częste uprawianie seksu z wieloma partnerami,
- angażowanie się w ryzykowne praktyki seksualne.
Hiperseksualność może mieć różne przyczyny, w tym zaburzenia nastroju, lęk, traumę z przeszłości, nadużywanie substancji czy choroby neurologiczne. Ważne jest, aby odróżnić ją od wysokiego libido, które samo w sobie nie jest problemem, o ile nie powoduje cierpienia i negatywnych konsekwencji.
Czym jest seksoholizm?
Seksoholizm, znany również jako uzależnienie od seksu, to termin używany do opisania kompulsywnych zachowań seksualnych, które wymykają się spod kontroli i powodują negatywne konsekwencje w życiu danej osoby. Seksoholicy mogą angażować się w podobne zachowania jak osoby z hiperseksualnością, ale kluczową różnicą jest utrata kontroli i niemożność zaprzestania mimo negatywnych skutków.
Seksoholizm nie jest oficjalnie uznanym zaburzeniem w klasyfikacjach diagnostycznych, takich jak DSM-5, ale wielu specjalistów traktuje go jako formę uzależnienia behawioralnego. Osoby uzależnione od seksu często doświadczają:
- obsesyjnych myśli na temat seksu,
- ukrywania swojego zachowania przed innymi,
- zaniedbywania obowiązków z powodu aktywności seksualnej,
- podejmowania prób zaprzestania bez powodzenia.
Leczenie seksoholizmu zwykle obejmuje psychoterapię, grupy wsparcia i niekiedy leki, podobnie jak w przypadku innych uzależnień.
Różnice między hiperseksualnością a seksoholizmem
Choć hiperseksualność i seksoholizm mają wiele wspólnych cech, istnieją między nimi pewne różnice:
- Utrata kontroli – seksoholicy często doświadczają całkowitej utraty kontroli nad swoim zachowaniem, podczas gdy osoby z hiperseksualnością mogą mieć pewien stopień kontroli, choć jest on znacznie ograniczony.
- Motywy – dla seksoholików seks staje się sposobem radzenia sobie z negatywnymi emocjami i stresem, podczas gdy w hiperseksualności motywy mogą być bardziej zróżnicowane.
- Progresja – seksoholizm często charakteryzuje się stopniową progresją i potrzebą coraz silniejszych bodźców, podobnie jak w innych uzależnieniach, co nie zawsze występuje w hiperseksualności.
- Uznanie diagnostyczne – hiperseksualność jest uwzględniona w ICD-11 jako zaburzenie kompulsywnych zachowań seksualnych, natomiast seksoholizm nie figuruje w oficjalnych klasyfikacjach.
Mimo tych różnic, oba zaburzenia wymagają profesjonalnej pomocy i wsparcia, aby osoby nimi dotknięte mogły poradzić sobie z objawami i poprawić jakość swojego życia.
Leczenie hiperseksualności i seksoholizmu
Leczenie hiperseksualności i seksoholizmu zwykle obejmuje psychoterapię, szczególnie terapię poznawczo-behawioralną (CBT), która pomaga zidentyfikować i zmienić szkodliwe wzorce myślenia i zachowania. Inne podejścia terapeutyczne, takie jak terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) czy terapia schematów, również mogą być pomocne.
Ważnym elementem leczenia jest także edukacja na temat seksualności i zdrowych relacji, a także nauka strategii radzenia sobie ze stresem i regulacji emocji. W niektórych przypadkach pomocne mogą być również leki, szczególnie jeśli współwystępują inne zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy lęk.
Dla osób z seksoholizmem istotne jest także uczestnictwo w grupach wsparcia, takich jak Anonimowi Seksoholicy (SA) czy Anonimowi Uzależnieni od Seksu i Miłości (SLAA), które oferują wsparcie, zrozumienie i możliwość dzielenia się doświadczeniami z innymi osobami zmagającymi się z podobnymi problemami.